GHÉP MÔ LIÊN KẾT DƯỚI BIỂU MÔ ĐỂ CHE CHÂN RĂNG HỞ
Lê Long Nghĩa, Nguyễn Ngọc Anh, Nguyễn Thị Thu Vân, Cao Hoàng Yến, Nguyễn Viết Đa Đô, Hoàng Bảo Duy
Theo phương pháp của Laureen Langer và Burton Langer có cải tiến theo Bruno JF.
Trang bị dụng cụ và thuốc phẫu thuật bao gồm: Bộ dụng cụ tiểu phẫu (cán dao, kéo, kẹp kim khâu), cây thăm dò nha chu, bộ dụng cụ khám (gương, gắp, thám trâm), lưỡi dao 15, chỉ khâu vicryl 5.0 và chỉ prolene 5.0
Các bước phẫu thuật được thực hiện như sau:
Ví dụ trường hợp bệnh nhân bị hở chân răng 12, 13, 14. Sát trùng và gây tê tại chỗ.
Hình 4: Bệnh nhân bị hở chân răng 12,13,14.
|
|
|
|
|
|
Bệnh nhân được rạch và lật vạt bán phần (vạt bao) kéo dài từ nửa mặt ngoài răng 14 đến nửa mặt ngoài răng 11. Đường rạch theo hình vẽ minh hoạ. |
||
|
|
|
Xác định vị trí và chiều dài các đường rạch bằng cây thăm dò có vạch |
||
|
|
|
Rạch và bóc tách mô liên kết-màng xương bên trong |
||
Khâu đóng vạt vùng vòm miệng bằng chỉ polypropylene 5.0 mũi rời
![]() |
![]() |
Mảnh ghép được khâu treo quanh cổ răng và khâu mũi rời để cố định và vạt phần mềm được khâu che tối đa mảnh ghép
|
Che phủ vết thương bằng xi măng phẫu thuật |
Vùng nhận tổ chức (vùng co lợi) được tạo vạt bao gồm hai đường rạch (minh họa ở hình trên): đường rạch nhú lợi và đường rạch rãnh lợi. Đường rạch nhú lợi ngang mức với đường nối men-xương răng hoặc hơi quá về phía men răng, đường rạch nhú lợi vuông góc với bề mặt niêm mạc và không đi hết chiều dày của nhú lợi để tránh co nhú lợi sau phẫu thuật, đường rạch nhú lợi sẽ quyết định vị trí đặt bờ rìa của mảnh ghép. Đường rạch rãnh lợi đi theo bờ lợi cổ răng và vát trong về phía mặt răng cho đến đáy rãnh lợi. Đường rạch rãnh lợi nối với đường rạch nhú lợi, đường rạch rãnh lợi đi quá về phía gần và phía xa 1 răng hoặc nửa răng để thuận lợi cho việc bóc vạt.
Dùng lưỡi dao số 15 và kẹp phẫu tích nhỏ không mấu bóc vạt niêm mạc-mô liên kết dày 1,5 mm (vạt dày bán phần) và để lại nền mô liên kết-màng xương. Bóc vạt hướng về phía chóp răng và đi quá rìa xương lành 3 mm, có thể bóc quá ranh giới lợi-niêm mạc miệng nếu thấy cần thiết.
Vùng co lợi được nạo sạch tổ chức hạt, mảng bám, cao răng, phần mềm bám mào xương còn sót lại sau khi lật vạt. Vùng co lợi được đo kích thước bằng cây thăm dò nha chu theo hướng ngang và hướng đứng.
Vùng cho tổ chức: Là niêm mạc vòm miệng cứng từ mặt xa răng số 3 đến mặt gần răng số 6. Sát trùng và gây tê tại chỗ. Đo kích thước và xác định vị trí đường rạch. Rạch và bóc tách lấy mô liên kết theo kiểu mở miệng túi ở vùng hàm ếch đã đánh dấu: dùng lưỡi dao 15 bóc lớp tổ chức biểu mô và mô liên kết dày 1,5 mm. Tiếp tục bóc lớp mô liên kết bên dưới bằng lưỡi dao 15 và cây bóc tách, bóc một lớp dày đồng đều khoảng 1,5 mm, nếu không đủ dày có thể bóc cả màng xương, miếng ghép sau khi lấy ra được đặt lên gạc nước muối sinh lý. Miệng túi được khâu bằng chỉ polypropylene 5.0 mũi rời và khâu treo sau khi phẫu thuật vùng nhận mảnh ghép kết thúc.
Vùng nhận mảnh ghép được chuẩn bị để nhận mảnh ghép như sau: Loại bỏ tổ chức viêm và tổ chức hạt, làm sạch nhẵn bề mặt chân răng bằng dụng cụ lấy cao răng siêu âm và mũi khoan hoàn tất. Bề mặt chân răng hở được làm phẳng ngang mức với xương ổ răng bằng mũi khoan hoàn tất. Bề mặt chân răng hở được bôi axít citric bão hòa trong 3 phút sau đó rửa sạch bằng nước muối sinh lý. Mảnh mô liên kết được đặt lên vùng nhận, khâu chỉ polypropylene 6.0 mũi rời và mũi treo quanh cổ răng để cố định mảnh ghép, lật vạt phần mềm tại chỗ phủ tối đa miếng ghép rồi khâu mép vạt lợi. Ép gạc nước muối lên vùng phẫu thuật trong khoảng 3 phút để tránh khoảng chết phía dưới mảnh ghép và khoảng chết giữa mảnh ghép và vạt lợi. Phủ xi măng phẫu thuật lên vết thương.
Hướng dẫn bệnh nhân sau phẫu thuật:
Để tránh va chạm có thể làm bong vạt lợi và mảnh ghép: bệnh nhân phải ăn mềm trong một tuần, không chải răng vào vùng phẫu thuật trong hai tuần đầu tiên, chỉ làm sạch nhẹ nhàng bằng tăm bông và nước betadin pha loãng với nước muối sinh lý phun rửa qua bơm tiêm, từ tuần thứ 2 bệnh nhân chải răng nhẹ nhàng bằng bàn chải rất mềm, chải vuốt xuôi từ phía lợi về phía răng. Bệnh nhân quay lại kiểm tra vào ngày thứ 2, 7, tháo băng nha chu ngày thứ 7, băng nha chu thêm 5 ngày, cắt chỉ vào ngày thứ 12.
Thuốc sau phẫu thuật: bệnh nhân được chỉ định dùng kháng sinh, giảm đau, chống phù nề trong một tuần.